nieco historii
"Przewlekła niewydolność żylna towarzyszy ludziom od zarania dziejów. Pisali o niej już starożytni mędrcy, badano jej przyczyny przez stulecia i nadal wiedza o mechanizmach jej powstawania jest niepełna. Na początku proponuję trochę ciekawych informacji o tym, co sądzono w przeszłości o tej chorobie i jak próbowano ją leczyć.
Pierwszą informację o żylakach zawiera papirus Ebersa napisany 3500 lat temu. Tysiąc lat później Hipokrates (460-377r.p.n.e.) opisał związek owrzodzeń podudzi z żylakami oraz wprowadził bandażowanie nóg jako metodę leczenia. Podobne metody zalecał inny wielki medyk starożytności Celsus (25r.pne-50r.ne). Inny słynny lekarz Galen zalecał polewanie owrzodzeń winem, dziś wielu stosuje tą metodę z upodobaniem wewnętrznie, ale jak i wtedy, bez dobrego efektu.
Średniowiecze nie przyniosło żadnych cennych teorii, uważano, że żylaki i owrzodzenia powstają w wyniku gromadzenia się soków (łac. humores), co u kobiet miało mieć miejsce w czasie ciąży, a u mężczyzn, co ciekawe, w wyniku melancholii. Teoria ta skutkowała od czasów Avicenny (980-1037) aż do połowy XIX w. zaleceniami niegojenia owrzodzeń przez które organizm ,,oczyszczał się,, ze złych soków. Zadziwiające jest jak błędnie oceniali choroby żył lekarze prawie nam współcześni a jak trafnie , w świetle współczesnej wiedzy, starożytni mistrzowie. Bandażowanie nóg, unikanie pozycji stojącej czy jazdy konnej zalecają współcześnie flebolodzy tak jak czynił to Hipokrates 2,5 tysiąca lat temu.
W drugiej połowie XIX w oraz w wieku XX opisano i wytłumaczono związek pomiędzy funkcją zastawek w żyłach, obecnością żył przeszywających a prawidłowym krążeniem. Próbowano także wytłumaczyć obecność żylaków niewydolnością zastawek, żył przeszywających oraz przebytymi zapaleniami żył. Teorie te ścierają się do dziś poszerzone o badania mikrokrążenia oraz badania na poziomie molekularnym.
Nasza wiedza o mechanizmach doprowadzających do chorób żył jest nadal niedoskonała choć postęp metod diagnostycznych pozwala z optymizmem patrzeć w przyszłość. Można powiedzieć po 2 tysiącach lat ruszyliśmy do przodu!!!"
Pierwszą informację o żylakach zawiera papirus Ebersa napisany 3500 lat temu. Tysiąc lat później Hipokrates (460-377r.p.n.e.) opisał związek owrzodzeń podudzi z żylakami oraz wprowadził bandażowanie nóg jako metodę leczenia. Podobne metody zalecał inny wielki medyk starożytności Celsus (25r.pne-50r.ne). Inny słynny lekarz Galen zalecał polewanie owrzodzeń winem, dziś wielu stosuje tą metodę z upodobaniem wewnętrznie, ale jak i wtedy, bez dobrego efektu.
Średniowiecze nie przyniosło żadnych cennych teorii, uważano, że żylaki i owrzodzenia powstają w wyniku gromadzenia się soków (łac. humores), co u kobiet miało mieć miejsce w czasie ciąży, a u mężczyzn, co ciekawe, w wyniku melancholii. Teoria ta skutkowała od czasów Avicenny (980-1037) aż do połowy XIX w. zaleceniami niegojenia owrzodzeń przez które organizm ,,oczyszczał się,, ze złych soków. Zadziwiające jest jak błędnie oceniali choroby żył lekarze prawie nam współcześni a jak trafnie , w świetle współczesnej wiedzy, starożytni mistrzowie. Bandażowanie nóg, unikanie pozycji stojącej czy jazdy konnej zalecają współcześnie flebolodzy tak jak czynił to Hipokrates 2,5 tysiąca lat temu.
W drugiej połowie XIX w oraz w wieku XX opisano i wytłumaczono związek pomiędzy funkcją zastawek w żyłach, obecnością żył przeszywających a prawidłowym krążeniem. Próbowano także wytłumaczyć obecność żylaków niewydolnością zastawek, żył przeszywających oraz przebytymi zapaleniami żył. Teorie te ścierają się do dziś poszerzone o badania mikrokrążenia oraz badania na poziomie molekularnym.
Nasza wiedza o mechanizmach doprowadzających do chorób żył jest nadal niedoskonała choć postęp metod diagnostycznych pozwala z optymizmem patrzeć w przyszłość. Można powiedzieć po 2 tysiącach lat ruszyliśmy do przodu!!!"
lek. Jarosław Rosochacki
kompresjoterapia
"Leczenie stopniowanym uciskiem, czyli tzw. kompresjoterapia jest najważniejszym elementem zachowawczego leczenia przewlekłej choroby żylnej. Jej uzupełnieniem są elewacja kończyny, fizyko- i farmakoterapia. Stosowanie ucisku za pomocą specjalnych opasek elastycznych bądź też podkolanówek czy pończoch ma na celu zmniejszenie tzw. refluksu żylnego (czyli cofania się krwi żylnej w kierunku stóp), który jest podstawowym zaburzeniem prowadzącym do powikłań przewlekłej niewydolności żylnej (np. owrzodzeń żylnych). Na rynku dostępnych jest szereg wyrobów różniących się siłą ucisku (zwyczajowo 4 klasy) oraz zakresem działania, które stosuje się zarówno w profilaktyce (klasa I), jak i leczeniu chorób żył".
Medycyna Praktyczna
dr med. Wojciech Sydor
Poradnia Nadkrzepliwości Krwi
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
dr med. Wojciech Sydor
Poradnia Nadkrzepliwości Krwi
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
"W zależności od siły wywieranego ucisku, materiały uciskowe dzielą się na profilaktyczne i lecznicze. Mają one za zadanie wspomagać odpływ krwi żylnej z najniższych odcinków kończyn.
Wywierają one tzw. dozowany ucisk, precyzyjnie obliczony – największy wokół kostki, zmniejsza się stopniowo ku górze (...)".
"W zależności od siły wywieranego ucisku materiały uciskowe podzielone są na klasy I—IV. Najczęściej stosuje się klasy I i II, rzadziej, w uzasadnionych przypadkach wyższe.
O klasie ucisku, którą należy stosować w każdym przypadku, decyduje lekarz, biorąc pod uwagę objawy kliniczne, jak również czynniki dodatkowe, np. zmiany kostne lub niedokrwienie kończyn.
O doborze podkolanówek lub pończoch również decyduje lekarz, przy czym najczęściej zalecane są podkolanówki. W stanach w których na nodze są duże żylaki w okolicy kolana i wyżej lub występuje obrzęk uda zaleca się wysokie pończochy do połowy uda, lub nawet do pachwiny. W razie obrzęku lub żylaków ograniczonych do łydki zwykle wystarczająca jest podkolanówka.
Ponadto w handlu dostępne są podkolanówki i rajstopy profilaktyczne, wywierające znacznie mniejszy ucisk aniżeli materiały lecznicze. Mają one zastosowanie profilaktyczne, ich zakup jest mniej skomplikowany i nie wymaga dokonywania pomiarów kończyny (...)".
"Pończochy uciskowe są prostym, bezpiecznym i nieinwazyjnym sposobem postępowania w przewlekłej niewydolności żylnej, pomocniczo w zakrzepicy żylnej (zarówno w początkowym okresie choroby, jak i w zapobieganiu rozwojowi zespołu pozakrzepowego w przyszłości).
Należy pamiętać, że pończocha nie wyeliminuje żylaków, a jedynie pomaga złagodzić objawy i zapobiega rozwojowi powikłań. Warunkiem skuteczności jest jej systematyczne stosowanie i prawidłowe zakładanie".
Medycyna Praktyczna
dr med. Marzena Frołow
Specjalista chorób wewnętrznych
Specjalista angiolog
dr med. Marzena Frołow
Specjalista chorób wewnętrznych
Specjalista angiolog
Wskazania do stosowania materiałów uciskowych:
- profilaktyka zakrzepicy żylnej u osób z niewielkim ryzykiem zakrzepicy poddawanych operacjom chirurgicznym
- profilaktyka zakrzepicy żylnej u osób przebywających w pozycji przymusowej lub odbywających dalekie podróże samolotami lub autokarami i samochodami
- profilaktyka przewlekłej niewydolności żylnej, szczególnie u osób obciążonych genetycznie i/lub narażonych na rozwój niewydolności żylnej z racji wykonywanej pracy lub stylu życia (kobiety w ciąży, osoby otyłe, pracujące w pozycji stojącej lub siedzącej itp.)
- objawy przewlekłej niewydolności żylnej - obrzęki łydek, uczucie ciężkości nóg, żylaki
- zapalenie żył powierzchownych
- zakrzepica żylna żył głębokich - w ostrej fazie jako leczenie wspomagające
- po zakrzepicy żył głębokich - przewlekle - jako profilaktyka nawrotu i w celu zapobiegania rozwoju powikłań - zespołu pozakrzepowego i owrzodzeń żylnych
- w owrzodzeniach żylnych w celu przyśpieszenia gojenia.
Przeciwwskazania do stosowania materiałów uciskowych:
- miażdżyca zarostowa kończyn dolnych powodująca znaczne niedokrwienie kończyny. Tu zawsze decyzję o stosowaniu materiałów uciskowych podejmuje lekarz.
- obecność zmian skórnych: wyprysków, sączących ran lub owrzodzeń. W razie obecności wyprysku i czynnych, niewygojonych owrzodzeń na kończynie nie należy stosować pończoch ani podkolanówek. Do czasu wygojenia zmian należy je zastąpić odpowiednio zakładanymi bandażami elastycznymi.
- stosowanie materiałów uciskowych może również utrudniać lub wręcz uniemożliwiać obecność zniekształceń stawów i koślawość paluchów oraz bardzo nasilone zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego znacznie utrudniające choremu wkładanie tych materiałów, jednak nie jest to jednak przeciwwskazanie bezwzględne.
- profilaktyka zakrzepicy żylnej u osób z niewielkim ryzykiem zakrzepicy poddawanych operacjom chirurgicznym
- profilaktyka zakrzepicy żylnej u osób przebywających w pozycji przymusowej lub odbywających dalekie podróże samolotami lub autokarami i samochodami
- profilaktyka przewlekłej niewydolności żylnej, szczególnie u osób obciążonych genetycznie i/lub narażonych na rozwój niewydolności żylnej z racji wykonywanej pracy lub stylu życia (kobiety w ciąży, osoby otyłe, pracujące w pozycji stojącej lub siedzącej itp.)
- objawy przewlekłej niewydolności żylnej - obrzęki łydek, uczucie ciężkości nóg, żylaki
- zapalenie żył powierzchownych
- zakrzepica żylna żył głębokich - w ostrej fazie jako leczenie wspomagające
- po zakrzepicy żył głębokich - przewlekle - jako profilaktyka nawrotu i w celu zapobiegania rozwoju powikłań - zespołu pozakrzepowego i owrzodzeń żylnych
- w owrzodzeniach żylnych w celu przyśpieszenia gojenia.
Przeciwwskazania do stosowania materiałów uciskowych:
- miażdżyca zarostowa kończyn dolnych powodująca znaczne niedokrwienie kończyny. Tu zawsze decyzję o stosowaniu materiałów uciskowych podejmuje lekarz.
- obecność zmian skórnych: wyprysków, sączących ran lub owrzodzeń. W razie obecności wyprysku i czynnych, niewygojonych owrzodzeń na kończynie nie należy stosować pończoch ani podkolanówek. Do czasu wygojenia zmian należy je zastąpić odpowiednio zakładanymi bandażami elastycznymi.
- stosowanie materiałów uciskowych może również utrudniać lub wręcz uniemożliwiać obecność zniekształceń stawów i koślawość paluchów oraz bardzo nasilone zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego znacznie utrudniające choremu wkładanie tych materiałów, jednak nie jest to jednak przeciwwskazanie bezwzględne.